Jeśli zapytałby nas ktoś o największe osiągnięcia dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, to bez wahania wymienilibyśmy port w Gdyni i Centralny Okręg Przemysłowy. A gdybyśmy to samo pytanie zadali w odniesieniu do powiatu garwolińskiego, to jaka byłaby odpowiedź?
Możemy wymienić, co najmniej dwie rzeczy, które zasługują na miano największych osiągnięć powiatu garwolińskiego w latach 1918-1939. O jednym napiszemy dzisiaj. Jest nim budowa dróg bitych. Poniżej prezentujemy materiały, które świadczą o tym, że sektor ten rozwijał się w naszym powiecie bardzo dobrze. Budowa dróg postępowała u nas najszybciej w kraju (wyprzedzał nas tylko powiat częstochowski). Co roku oddawano kilkanaście kilometrów nowych dróg, a każde ukończone 100 km świętowano bardzo hucznie. Na uznanie zasługiwała organizacja i finansowanie prac. Władze samorządowe zbierały pochwały od władz wojewódzkich i nagrody na krajowych wystawach. Przyjeżdżały do nas wycieczki, które na miejscu chciały zapoznawać się z naszymi osiągnięciami. Chwalono nas i podziwiano!
O tysiączny kilometr…, Ziemia Lubelska, 3 kwietnia 1930, nr 90
(…) A jednak, tak wiele mamy do odrobienia i to pokolenie, które stało się szczęśliwym świadkiem zdobycia Niepodległości musi zakasać rękawy, pracować, aby dać przykład następnym pokoleniom, że o Polskę potrafiliśmy walczyć, potrafimy również i pracować dla niej. Kierunek jaki nadamy zainteresowaniom społeczeństwa przetrwa wiele pokoleń. (…)
Setny kilometr
Poniżej zamieszczamy radosne opisy uroczystości zakończenia budowy setnego kilometra drogi bitej w powiecie garwolińskim na odcinku Pilawa-Osieck. Liczbę wybudowanych kilometrów dróg liczono od uzyskania niepodległości.
Dziesięcioletnia działalność władz administracji ogólnej województwa lubelskiego, Ziemia Lubelska, 9 grudnia 1929, nr 337
Nie od rzeczy będzie tutaj przypomnieć, że w ostatnich dniach powiat garwoliński (drugi z kolei w państwie po powiecie częstochowskim) święcił uroczystość oddania do użytku publicznego setnego kilometra dróg bitych, wybudowanych w dziesięcioleciu.
Ilustrowany Kurjer Codzienny, 4 grudnia 1929, nr 332
Ziemia Lubelska, 26 listopada 1929, nr 324
Ziemia Lubelska, 15 grudnia 1929, nr 343
Weźmijmy pod uwagę drogi, „każdy kilometr drogi — jak to zaznaczył w jednym z ostatnich swych przemówień p. wojewoda Remiszewski — „jest w stu procentach dla rolnictwa”. Wieś to zrozumiała i dlatego, obok dobrowolnego opodatkowania się, mamy dobrowalną pracę w postaci t. zw. szarwarku. W jednym tylko powiecie garwolińskim, w ciągu jednego roku na rzecz budowy dróg społeczeństwo wiejskie — chłopi, dali 1 miljon złotych w postaci świadczeń dobrowolnych.
Dwusetny kilometr
Dzień Dobry, 14 listopada 1936, nr 317
Express Lubelski i Wołyński, 16 listopada 1936, nr 319
Na poniższej mapie widać, jak wiele było jeszcze dróg do zbudowania. Widać także, kto finansował budowę tych dróg (kliknij na tytuł mapy, aby zobaczyć mapę w lepszej rozdzielczości).
Mapa dróg pow. garwolińskiego (ich stan na dzień 30 listopada 1934 r.)
Wystawa Drogowa w Warszawie
Na froncie drogowym, Express Lubelski i Wołyński, 25 marca 1934, nr 84 dodatek
(…) W roku 1915 na terenie naszego województwa było 1700 km. dróg obecnie jest ich 3261. Największe nasilenie budowy dróg przypada na okres po 1926 roku bowiem w tym czasie wybudowano 1360 km. Największe nasilenie budowy przypada na 1929 rok kiedy to wybudowano 360 km. Na pierwszym miejscu stoi w dziale inwestycyj drogowych powiat garwoliński, który wybudował 160 km. Lubelski mimo wybudowanych 130 km. znajduje się na 10 miejscu. (…)
Express Lubelski i Wołyński, 13 września 1935, nr 254
Express Lubelski i Wołyński, 22 września 1935, nr 263
Express Lubelski i Wołyński, 4 lipca 1935, nr 183
Nowe drogi
Express Lubelski i Wołyński, 5 października 1935, nr 276
Głos Lubelski, 25 lipca 1934, nr 200
Coraz lepiej
Czas, 1 września 1937, nr 239
Express Lubelski i Wołyński, 27 stycznia 1938, nr 27
Express Lubelski i Wołyński, 6 lutego 1938, dodatek do nr 37
Kurjer Warszawski, 18 marca 1938, nr 76
Atlas dróg samochodowych w Polsce (Warszawa 1939)
Artykuły i mapy pobrano z Polony, eBUW i Lubelskiej Biblioteki Cyfrowej.
