Działania objęte kryptonimem „pająk” były skierowane przede wszystkim
przeciwko głównym liniom łączności biegnącym wzdłuż głównych arterii komu-
nikacji, dróg kołowych i kolejowych.
Przeprowadzały je grupy żołnierzy AK z oddziałów dywersji i oddziału
partyzanckiego. Akcja powyższa polegała na scinaniu słupów telefonicznych,
cięciu i niszczeniu drutów. Technicznie działania tej akcji przeprowadzano
w ten sposób, że scinano w jednym miejscu kilka lub kilkanaście słupów tele-
fonicznych, cięto i usuwano druty. Potem grupa bojowa przechodziła o 2 lub 3 km.
dalej i znów dokonywała takich samych zniszczeń. Każda grupa miała wyznaczony
odcinek działania i sciśle określone zadanie.
Na terenie powiatu pracowało jednocześnie kilkadziesiąt grup, które w nocy
w określonej sciśle godzinie przeprowadzały dzieło sabotażu. Niszczenia linii
łączności dokonywano równocześnie na terenie całego powiatu. Była ona równo-
cześnie powiązana z podobną akcją przeprowadzaną na obszarze kraju objętym
konspiracyjną administracją AK. Akcja „Pająk” była kilkakrotnie wykonywana
w obszarze działania obwodu „Gołąb”. Ze szczególnym uporem niszczono sieć
telefoniczną wzdłuż linii kolejowych, co było powodem dużego opóźniania tran-
sportów kolejowych. Powyższe działania sabotażowe zawsze powodowały wielki
chaos i zamieszanie, osłabiając sprawność wroga, gdyż pozbawiały go na kilka
dni, zasadniczych środków łączności. Mimo tego, że częste akcje sabotażowe
paraliżowały łączność i transport Okupanta, niebył on w stanie przeciwdziałać
im stosując nawet środki odwetu.
O rozmiarze zniszczeń sabotażowych wykonanych w ramach akcji „Pająk”,
niech psłuży niżej podane działanie:
Nocą z dnia 21 – 22 czerwca 1943 r. grupy Kedywu i grupy z oddziału party-
zanckiego Obwodu „Gołąb” wykonały 80 akcji niszczenia linii przewodowej
łączności. Scięto około 400 słupów telefonicznych w różnych miejscach terenu
powiatu i zniszczono kilkadziesiąt kilometrów przewodów / drutów / telefonicznych.
Garwolin, styczeń 1972 r.
Wacław Matysiak
była d-ca dywersji obwodu
Transkrypcji dokonał Krzysztof Kot.
