Paweł Ajdacki[1] przekazał nam księgę rachunków z folwarku Rudka gm. Trojanów, wiemy też od niego że przy folwarku istniał młyn. Księga obejmuje rachunki (dochody i rozchody), ilości zebranych plonów itp. z lat 1903-1912.
Z księgi dowiadujemy się np. o ilości zebranego żyta, owsa, kartofli, gryki, grochu, buraków itp. Rozpisane są również pensje dla fornala, pastucha, parobka i służby – podatki i wydatki na zakup nowych sprzętów.
Ruda, gm. Trojanów
Funkcjonował tu młyn wodny na rzece Okrzejka. Jak wynika ze starszych badań, młyn ten należał do Aleksandra Kaznowskiego, syna Karola. Był to pochodzący z końca XIX stulecia drewniany budynek wzniesiony w konstrukcji ryglowej. Początkowo jako urządzenia napędowe pracowały tu dwa nadsiębierne koła wodne poruszając dwa złożenia kamieni i jagielnik. W 1925 roku dokonano modernizacji młyna, usuwając koła wodne i instalując wodną turbinę systemu Francisa, stojącą, o mocy 18 KM, trzy złożenia walców, trzy pytle graniaste z przedpytlami oraz jedno złożenie kamieni i komplet maszyn czyszczących. W skład maszyn czyszczących tego młyna wchodziła ,.eureka” leżąca. Została ona skonstruowana przez Piotra Domania, który był znanym w kilku powiatach monterem młyńskim i przez piętnaście lat dzierżawcą tego młyna. Przeprowadził on w okresie międzywojennym przebudowę omawianego obiektu. Młyn jest nieczynny od końca lat 60-tych. W związku z dokonaną regulacją rzeki wysokość spadu wody została obniżona z 2,2m do 1,6 m, co wymagało wymiany turbiny (A. Cabaj 1974, s. 48-49, ryc. 51). Budynek młyna został rozebrany na początku lat 90-tych z powodu prowadzonych prac przy budowie nowej drogi.[2]
Księga niebawem zostanie
przekazana do Archiwum Państwowego w Siedlcach.
[1] Paweł Ajdacki – autor „Powiat Garwoliński Pałace, Dwory i Folwarki” – Garwolin 2018
[2] P. Czepas, „Młynarstwo w powiecie garwolińskim do końca XX wieku” – Starostwo Powiatowe w Garwolinie, 2004r.