Michał zapytał nas czy wiemy coś na temat wioski Gorazdy w par. Garwolin. Nie słyszeliśmy o niej wcześniej, ale zaciekawiło to nas i postanowiliśmy poszukać. Pierwsze kroki skierowaliśmy do indeksów par. Garwolin. Okazało się że taka wioska występuje w par. Garwolin. Z indeksów dowiadujemy się że pierwszy raz ta wioska pojawia się w 1620 roku. Z indeksu ślubu z 1851 roku dowiadujemy się że była tam karczma. Rok 1851 jest ostatnim w jakim występuje wioska Gorazdy w indeksach metryk par. Garwolin. Mieszkańcy byli: szewcami, szynkarzami, stelmachami, strycharzami, garncarzami, szynkarzami.
Nazwiska w niej występujące to: Czyszkowski, Bach, Zalicki, Czerski, Sarkowicz, Dlużniewski, Łukaszow, Ryski, Janiszewski, Kleczkowski, Jarzebek (Jarząbek), Zalewski, Wiśniewski, Pisarski, Wanielski, Grudzieński, Zieliński, Ogrodziński.
Nadal nie ustaliliśmy gdzie ta wioska się znajdowała. Na stronie parafii Garwolin czytamy że „W XVII wieku w skład parafii weszły: Budzeń, Ruda Talubska, Lipówki i Niesadna. W XVIII wieku – Gorazdy i Huta Garwolińska. W ciągu tego wieku odeszły: Stoczek, Wilkowia, Lipówki, Niesadna i Gorazdy, w XIX wieku – 23 lutego 1839 roku – wieś Kamionka.”
Z małą pomocą przychodzi nam przeszukanie starych książek i czasopism. W 1766 roku Antoni Duczymiński, łowczy nurski i stolnik nowogrodzki nabył Gorazdy i Sulbiny. Co nas już trochę ukierunkowało – że to może być w okolicach dzisiejszych Sulbin. Z gazet dowiadujemy się że w 1850 roku, Michał Szafrański, nowy właściciel Sulbin Górnych wraz z przyległością Gorazdy nie dopełnił warunków licytacji i dobra te ponownie zostają wystawione na licytację. W 1861 roku dobra Sulbiny Górne z przyległością Gorazdy było zastawione w Towarzystwie Kredytowym.
W 1867 roku Sulbiny Górne z przyległością Gorazdy zostały zajęte pod jurysdykcję, będące własnością Antoniego Orłowskiego. Z tego ogłoszenia dowiadujemy się co znajdowało się w dobrach Sulbiny Górne i w przyległości Gorazdy. Polecamy lekturę całego wycinku prasowego. Dowiadujemy się z niego że dwór dopiero co po spaleniu zostaje remontowany, ale jest murowany. Czytamy w nim również o cmentarzu starozakonnych tzw. Kirkucie.
Ale ciągle nie wiemy gdzie dokładnie znajdowała się wioska Gorazdy o której czytamy w indeksach metryk, książkach i w ogłoszeniach prasowych. Z pomocą przychodzi nam plan folwarku Sulbiny z 1814 roku znajdujący się w naszych cyfrowych zbiorach. Na nim dostrzegamy pola nazywane „Pole Dworskie Pniewskiego Gorazdy zwane”.
Dziś w przybliżeniu możemy powiedzieć że wioska Gorazdy znajdowała się po wschodniej stronie dawnej trasy Warszawa-Lublin, od zachodu granicząc z Sulbinami, a od wschodu ze Sławinami. Od południa z Zofianowem i Mierzączką, a od północy z ulicą Górną w Sulbinach. Gorazdy istniały co najmniej przez ponad dwa stulecia, została wchłonięta przez Sulbiny i ślad po niej pozostał tylko w starych dokumentach.
Bibliografia:
- Sebastian Jędrych. Ludzie z Garwolina i okolic 1610-1945. Wydanie 1 – 01.11.2013 r.
- www.parafiagarwolin.pl
- Herbarz polski : wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1 t. 5
- Dziennik Urzędowy Gubernii Lubelskiey. 1850, nr 36 (7 września) + dod., + dod. 2
- Dziennik Urzędowy Gubernii Lubelskiej. 1861, nr 8 (23 lutego) + dod.
- Dziennik Warszawski. R.4, nr 152 (13 lipca 1867)
- Mappa Dóbr Wsi Sulbin wraz z przyległościami Dziedzicznych W. Pniewskiego z 1814 r.